U opštini Lipljan na Kosovu i Metohiji nalazi se pravo čudo prirode. U pitanju je spomenik prirode „Mermerna pećina“.
Naziv mermerna nije samo simbolički. Ova pećina zaista je nastala dejstvom kraškog procesa u mermeru zbog čega se danas cela sastoji od mermera. Pećina se sastoji od tri nivoa čija ukupna dužina iznosi 1260 m. Ispod srednjeg kanala, na dubini oko 3 metra protiče reka Klisur, a na samom dnu pećine formirana su jezerca od kojih su neka duboka i do 10 metara.
Specificnost mermerne pećine su tavanice i nakit živopisnih boja koje se kreću od bele i žute preko nijansi plave ka crvenoj boji, ali i aragonitski nakit koji se nalazi u „Severnoj galeriji“. Pećina je jedinstvena i zbog velike koncentracije različitih oblika pećinskog nakita na malom prostoru.
Zanimljivo je da je pre otkrića, 1966. godine, pećina bila u potpunosti prekrivena blatom i muljem. Možemo samo pretpostaviti oduševljenje koje je zavladalo kada su mulj i blato uklonjeni i kada je pećina zablistala u punom sjaju.
Pećina je za turističke posete otvorena 1976. godine. Dužina kanala koji je uređen za te posete iznosi 440 metara. Ostatak pećine je nedovoljno istražen i zatvoren za turiste. Temperatura pećine varira između 10 i 15 stepeni, zavisno od galerije, zbog čega je preporučlljivo obući se toplije prilikom posete pećini.
Unutrašnjost Mermerne pećine
U pećini se razlikuju Ulazna, Zapadna, Ispočna i Severna galerija. Ulazana galerija je skroz zapušena zbog čega u njoj nisu moguća speleološka istraživanja. Zapadna galerija je pravi lavirint sa gomilom slepih hodnika. U Severno galeriji se nalaze brojni pećinski ukrasi među kojima je i retki aragonitski nakit. Ispočna galerija vodi do „Dugog kanala“ i preko „Plavog kanala“ koji je povezan sa „Dolinom suza“. Nakit u „Plavom kanalu“ je možete da pogađate – plave boje. U kanalima Mermerne pećine nalaze se masivni stubovi dok su tavanice ispunjene stalaktitima. Još jedna specifičnost su stubovi visine i 5 m prekriveni šiljcima.
Boja pećinskog nakita varira od kristalnobele do crvene sa mnogim nijansama koje se nalaze između ove dve boje.
Da bi pećina bila otvorena za turiste uklonjena je velika količina ruševina i nanosa što je imalo uticaja na mikroklimu pećine. Posledice ovoga se još utvrđuju.
Veliki deo pećine je još neistražen jer su tokom evolucije mnogi prolazi i galerije zapušeni muljem i šljunkom.
3. KOMENTARI