Jedna od najvećih pravoslavnih građevina na svetu, Hram Svetog Save, nalazi se u Beogradu, na opštini Vračar u istočnom delu Svetosavskog trga. Smatra se da je na ovom mestu Sinan-paša 1594. godine spalio mošti Svetog Save, osnivača Srpske pravoslavne crkve, zbog čega je upravo ovo mesto odabrano za izgradnju hrama. Danas ovaj hram predstavlja jedno od glavnih obeležja Beograda.
Izgradnja hrama počela je još davne 1895. godine kada je organizovan komitet sa ciljem građenja hrama posvećenog Svetom Savi. Nažalost, zbog rata sa Bugarskom a potom i Prvog svetskog rata izgradnja hrama je odložena. Izgradnja ponovo počinje 1935. godine ali opet staje prilikom izbijanja Drugog svetskog rata. Do tada zidovi hrana su dostigli visinu od 11 metara. Nemačke fašističke snage su poslale tadašnjeg patrijarha srpske pravoslavne crkve, Gavrila, u koncentracioni logor Dahau u Nemačkoj, a nedovršeni hram i njegova okolina korišćeni su kao parking za vozila okupacionih snaga.
Sa radovima je ponovo nastavljeno 1985. godine, 1989. je završena većina strukturalnih radova, dok je fasada završena 2002. godine.
Slika preuzeta sa belgrade-beat.rs 
Slika preuzeta sa city-break.rs
Hram je izgrađen u srpsko-vizantijskom stilu i poseduje četiri zvonika visoka 44 metra. Sam hram je visok 70 metara dok je pozlaćeni krst na njegovom vrhu visok 12 metara što hramu daje ukupnu visinu od 82 metra. Površina hrama je 3500 kvadratnih metara u prizemlju plus 1 500 kvadratnih metara koje čine tri galerije na prvom nivou, a postoji i galerija od 120 metara kvadratnih na drugom nivou gde se nalazi i spoljašnji vidikovac koji se prostire oko cele kupole. Zahvaljujući svemu tome hram može da primi i do 10 000 vernika, dok na horsku galeriju može da stane još 800 horista. Hram je obložen mermerom i granitom dok je kupola ukrašena mozaikom teškim oko 40 tona koji je, kada je bio potpuno realizovan, podeljen na manje delove i tako transportovan u Beograd. Upravo to ovaj mozaik čini jednim od najvećih poduhvata mozaičkog ukršavanja krivolinijskog prostora u svetu.
Nadmorska visina ovog hrama je 134 metra zahvaljujući čemu je vidljiv sa svih prilaza gradu.
Slika preuzeta sa belano.rs 
Slika preuzeta sa naslovi.net
Iako je mesto na kom se danas nalazi hram izabrano jer se verovalo da su na tom mestu spaljene mošti Svetog Save istorijska istraživanja pokazala su da se to najverovatnije desilo na drugom mestu. Pošto se današnji Vračar 1594. godine nalazio daleko izvan zidina grada, istoričari veruju da se navedeni događaj odigrao da brdu „Čupina umka“ na Tašmajdanu koji se u to vreme zvao Vračar.
Crkva ispod hrama
Ujedno sa izgradnjom hrama, 7 metara ispod njega gradi se grobna crkva svetog Lazara opremljena podnim grejanjem, specijalnim ventilacionim sistemom i najnovijom audio i video opremom. U planu je da po završetku bude ukrašena freskama i da se u njoj održavaju kulturne manifestacije poput horskih takmičenja, izložba i koncerta crkvene muzike.
U parku u kom se nalazi Hram Svetog Save nalazi se i crkva Svetog Save delimično sagrađena od materijala privremenog hrama koji je uklonjen kako bi novi bio izgrađen.
3. KOMENTARI